Sterrenbeeld

 EXTRACTEN EN KRUIDEN .


Sterrenteken *Astraal* Extract *Planten * Kruiden 

Ram 

 Lavendel Absint, basilicum , peper.

Stier

 Roos Gember , roos.

Tweelingen 

Marjolein Vanille, munt .

Kreeft 

Sering Sandelhout , linde .

Leeuw

 Vetiver Engelwortel , balsem .

Maagd 

 Hyacint Gardenia, acacia, roos .

Weegschaal 

Verbena Muskus, hyacint, gladiool .

Schorpioen

 Heide Citroenhout .

Boogschutter 

Viooltje Amarant, aardbei .

Steenbok 

Kamperfoelie, Munt, narcis .

Waterman 

Varen Lelietjes-van -dalen .

Vissen

 Blauweregen Jasmijn , pioen .


Voor Voorspellingen

Klik hier

Paardebloem


looistof, vit. A, B4, C, D, calcium, natrium, kalium, ijzer, inuline, etherische olie 

Taraxacis betekent oogziekte; officinalis zowel 'geneeskrachtig' als 'erkend'. De paardebloem heeft een bladrozet waarmee andere planten verdrongen worden en een ronde, holle stengel die wit melksap bevat en licht giftig is. Na het plukken wordt de stengel snel slap. De plant lijkt dus sterker dan ze is. Zo past ze bij de mens die niet zichzelf is en zich beter voordoet dan hij is. De bloem is goudgeel en richt zich naar de zon , wat betekent dat de plant de levenskracht (en het hart) stimuleert en helpt bij onderdrukte ik-kracht, vermoeidheid en uitputting. De paardebloem behoort tot de voorjaarskruiden en we gebruiken haar omdat ze een algemeen ontslakkende werking heeft. Paardebloem is een prima ondersteuning bij vermageringskuren, ze vermindert de bijkomende verschijnselen als hoofdpijn en dergelijke. Verse paardebloemblaadjes zijn te eten als rauwkost. Van de paardebloem kun je de blaadjes en de wortel gebruiken.

Spijsvertering; bij leverproblemen, stimuleert en ondersteund. Bij obstipatie, te hoog cholesterolgehalte en galstenen. Stimuleert de spijsvertering via lever en alvleesklier.

Constitutie; algemeen versterkend, ontslakkend, reinigend. Stimuleert de nieren, reinigt de blaas, bij reuma en jicht.

Ogen; bij oogzwakte, vermoeide en overspannen ogen, scheelzien en bijziendheid.





Linde



etherische olie, looistof, slijmstof, flavonen, magnesium 

De linde was vroeger een heilige boom, die in het midden van de dorpskern stond. Met zijn dikke stam en enorme kroon heeft de linde ook iets majestueus. Het blad is hartvormig en lichtgroen van kleur wat aangeeft dat linde bij nerveuze hartklachten gegeven kan worden. De boom bloeit voornamelijk boven in de kroon met bloemen in trosjes, beschermd door een schutblad, wat analoog is aan gezelligheid, warmte en hartelijkheid.

De geelgroene kleur wijst op een regulerende werking op maag, darmen en milt, met name bij stoornissen van nerveuze aard. De zoete geur heeft een rustgevend effect. Het in de linde voorkomende magnesium werkt ontkrampend. De bloemen bevatten naast slijmstoffen ook looistoffen, etherische oliën en flavonen, deze desinfecteren en drijven vocht af. Linde is een kruid voor de verkrampte mens die vocht vasthoudt, warmte nodig heeft en troost en gezelschap zoekt.

Thee zetten van de bloementrosjes en het schutblad.

Constitutie; via de huid en nieren werkt linde urine en zweetdrijvend bij koorts en griep.

Zenuwstelsel; ontkrampend bij hoofdpijn en migraine, bij een gespannen hart en bij spanning op maag en darmen. Bij depressie en slapeloosheid en ook bij spierkrampen door kouvatten.




Kamille


etherische olie, bitterstoffen, looistof, slijmstof, salicylzuur, flavonen, ijzer, vit. B, C

In het Latijn is mater moeder. In de oudheid werd het kruid vooral bij vrouwenziekten gebruikt, vandaar ook de naam moederkruid. Kamille is een typisch zonnekruid. De bloem is samengesteld uit een geel hartje omgeven door witte straalbloempjes. Deze gaan 's avonds omlaag en als de zon weer opkomt richten ze zich weer op. Zo richt de kamille zich direct naar de zon als bron van licht, warmte en liefde en geeft deze ook weer door aan de mens. De holle bloembodem verwijst naar lucht in het buikgebied (verkramping, gasvorming) en de gele kleur ervan verwijst naar lever, gal en hart. Het wit van de straalbloemen geeft een rustgevende, harmoniserende werking aan op het zenuwstelsel en ontstekingen.

Kamille werkt dus kalmerend en rustgevend bij allerlei klachten die door stress en verkramping zijn ontstaan. Verder werkt ze kalmerend op de spijsvertering. Kamille remt ontstekingen en is pijnstillend. Het helpt goed bij snel opkomende infectieziektes met koorts, vooral bij kinderziektes. Ze kan ook uitwendig gebruikt worden bij ontstekingen en slecht helende wonden, in stoombaden en als kompres bij vermoeide ogen en oogontsteking. Kamilleolie is te gebruiken bij zenuwpijnen en zonnebrand. We gebruiken alleen de bloemen.

Spijsvertering; bij maagpijn, buikpijn, diarree, constipatie, krampen, gasvorming.

Zenuwstelsel; bij stress en verkramping. Bij vermoeidheid, gebrek aan levenskracht, slapeloosheid, hoofdpijn, overspanning, heimwee en nachtmerries.

Ontstekingen; bij griep, verkoudheid, holteontstekingen, blaasontsteking, oogontsteking, huidontstekingen.





Hysop



Hysop is een oud oosters kruid. De naam betekent in het Arabisch heilig kruid. De houtige plant heeft een vierkante stengel en hoekige bladeren. De blauwpaarse bloemen groeien aan één kant van de stengel. Dit verwijst naar onevenwichtigheid, evenwichtsstoornissen en duizelingen. Bloemen en blad geuren sterk. De blauwpaarse kleur symboliseert de werking op luchtwegen en zenuwgestel. Met name bij nerveuze verkrampingen van de longen. Een goed kruid voor kinderen die gevoelig zijn voor vocht. Verder wekt de plant de eetlust op en bevordert de spijsvertering. Het kruid is opwekkend bij moeheid, uitputting, bloedarmoede, lage bloeddruk en lage lichaamstemperatuur. De bloeiende toppen na drogen afritsen.

Luchtwegen; bij droge en diepe hoest en longontsteking, bronchitis, benauwdheid. Desinfecteert en voert slijm en vocht af uit de longen.

Zenuwstelsel; werkt ontkrampend op zenuwstelsel en psyche, bij hoofd pijn, benauwdheid, evenwichtstoornissen en duizeligheid, bij zenuwuitputting en ten gevolge daarvan fobieën en smetvrees.

Constitutie en bloedsomloop; versterkt het hart en de klieren, goed bij bloedarmoede, slapte, moeheid, lage bloeddruk en lage temperatuur.

Spijsvertering; wekt de eetlust op en stimuleert darmen, lever en nieren. Het wordt ook als keukenkruid gebruikt.






Duizendblad



De plant heeft een vierkante, harde houtige stengel en fijn vertakte blaadjes. Duizendblad lijkt op een schermbloemige maar de bloemetjes staan toch ieder apart, zo het individu binnen de groep symboliserend. Maar het geeft ook het sterk groepsafhankelijke aan van dit type mens: onzeker, gevoelig en afhankelijk, met nerveuze klachten door het gevoelige zenuwstelsel. De witte bloemen (soms roze) zijn harmoniserend en werken vooral bij vrouwenkwalen en ontstekingen. Het kruid werkt regulerend op de bloedsomloop en is bloedzuiverend. Kalium werkt kalmerend werkt, heeft een regulerende invloed op de vochthuishouding en via de hypofyse op de hormoonhuishouding. Uitwendig werkt het blad ontsmettend, bloedstelpend en wond helend. Duizendblad wordt ook wel een panacee genoemd: voor duizend kwaaltjes te gebruiken. De hele plant gebruiken, niet te lang vanwege het blauwzuur, 3 weken gebruiken, 1 week stoppen. Uitwendig in wikkels of kompressen.

Vrouwenkwalen; bij pijnlijke, onregelmatige of hevige menstruatie. Overgang problemen zoals opvliegers. Bij de bevalling stimuleert het de weeën en de uitdrijving en na de bevalling is het bloedstelpend.

Zenuwstelsel; nerveuze klachten zoals duizelingen, hoofdpijn en stress, hartkloppingen, maagpijn, darmklachten en maagzweer. 

Bloed; bevordert de circulatie en versterkt de vaten, bij spataders, aambeien, winterhanden en voeten, open been en bij hoge bloed druk. Bloedzuiverend en bloedstelpend bij in- en uitwendige bloedingen en wonden.






Calendula



Met calendae gaven de Romeinen de eerste dag van iedere maand aan. Met calendula werd dus bedoeld een bloem die in alle calendis bloeit. In ons land bloeit de goudsbloem van mei tot november. Dodoens schreef het volgende : 

De alchymisten (vreemde geesten ende diepsinnige ondersoeckrs der verholentheden der naturen) hebben iet wonder ende vreemts voor met dese goudt-bloemen die sy in hun goudtmaeken oock nut segghen te wesen.

 Het goudmaken ervan is niet gelukt maar we kunnen wel stellen dat deze bloem zijn gewicht in goud waard is. De lintbloemen zijn geel-oranje en draaien met de zon mee. Het is een typische zonneplant die levenskracht en optimisme geeft en speciaal op hart, maag en lever werkt. Goudsbloem maakt alles los wat zich in het lichaam en psyche heeft vastgezet, ze werkt ontgiftend en bloedzuiverend. Verder bevat de plant stoffen die desinfecterend zijn en de aanmaak van bloed en weefsel bevorderen en dus erg wondhelend werken. Als tinctuur kunnen we calendula mengen met hypericum (st. janskruid) zodat er een natuurlijk jodium ontstaat. De zalf werkt vooral goed bij ontstekingen, wonden, zweren en andere huidproblemen. Ook insektenbeten, winterhanden, kloven, luieruitslag en zelfs spataderen, decubitus (doorliggen), en open benen kunnen we ermee behandelen. We gebruiken alleen de bloemen.

Huid; bij ontstekingen, wonden, zweren. Uitwendig bij steenpuisten, eczemen, berg, droge huiduitslag enz. 
Bloed; bloedzuiverend bij infecties, bij bloedarmoede, hoge bloed- druk, hoofdpijn en duizeligheid.

Spijsvertering; stimuleert de spijsvertering. Reinigt lever en stimuleert de maag. 
bron.

http://www.kruidenvrouwtje.nl/kruiden/calendula.htm

Brandnetel


Er is een volksgeloof dat brandnetel de bliksem aantrekt, vandaar ook de naam dondernetel. Nu heeft een onderzoek aangetoond, dat op de plaats waar zeer welig de brandnetel tiert, twee aardstralenbundels elkaar snijden. Zo'n snijpunt is bijzonder krachtig kosmisch werkzaam en het blijkt een punt te zijn waar de bliksem bij voorkeur inslaat. Als het niet waar is, dan is het toch aardig gevonden aldus een Italiaans spreekwoord. De plant heeft een stevige vierkante stengel, wat wijst op weerstand. De stevige wortels zijn lang en uitgebreid en verankeren de plant goed in de grond. Ze maken de grond open en rul en daardoor rijp voor andere planten. Brandnetel ruimt op en zet ook het organisme aan tot reiniging. De plant prikt zowel van binnen als van buiten, waardoor deze bij de mens ook alle secreties (uitscheidingen) aanzet. Hij past bij een prikkelbaar en snel geïrriteerd mens. Een vuurmens met veel energie. Maar ook bij iemand die zich niet goed kan uiten en daardoor verhardt en verzuurt (ontkalkt). Als voorjaarskruid geeft hij vitaliteit, nieuwe levenskracht en warmte, maar is dermate prikkelend dat hij niet geschikt is bij koorts, ontsteking of erg nerveuze mensen. Het bovengrondse gedeelte is te gebruiken zolang het niet bloeit. 

Constitutie; reinigend, stimulerend, opbouwend. Bij ontkalking, zwangerschap. 

Bloed; bloedreinigend, verrijkend, bij bloedarmoede. 

Huid; bij eczemen, netelroos, acne, zweren, psoriasis. 

Nieren; stimuleert de nieren, goed bij reuma en jicht.






Salie


Salie
Salvia officinalis.


Salie / Salvia officinalis.

Wetenswaardigheden over de plant
Kennen jullie "de koningin" onder de geneeskrachtige planten ? Dat is Salie en weten jullie ook waarom dat zo is?
De Latijnse werkwoordsvorm voor Salie is "salvare" en vertaald is dat genezen, helen of zelfs redden, en Salie zelf betekent: "heil of redding". Eeuwenlang werd Salie als een wonderplant beschouwd. Gaan we nu even een stukje terug in de tijd? Van origine was Salie terug te vinden rond de Middellandse Zee bij de Grieken en de Romeinen. De Romeinen brachten het mee naar onze streken. Het kruid was hoog in aanzien bij deze laatste eerder als geneeskrachtige plant dan als keukenkruid. Het had enerzijds de kracht om levens te redden (genezing) maar speelde ook een rol bij het ontstaan van nieuw leven (vruchtbaarheidsdrank): het werd als dusdanig met de nodige ceremoniën geoogst, zonder ijzeren gereedschap. In de Middeleeuwen was Salie het middel tegen cholera en de pest. Verder in de tijd, spreken we hier van de 17de en 18de eeuw, was Salie een uitstekend ruilmiddel bij onze Nederlandse buren, in het verre Oosten ruilden ze de Salieblaadjes voor theeblaadjes.

Salie veelzijdig, want ook in de keuken is dit een gegeerd kruid, dit vooral om de gerechten beter verteerbaar te maken , zowel bij vis- als vleesgerechten, echter wel laag gedoseerd gebruiken en met zo weinig mogelijk andere kruiden gecombineerd, dit om de eigen smaak volledig tot zijn recht te laten komen. Ons kruid is een bladhoudende vaste plant met een sterke geur en wrange smaak. De vierkantige vorm van de stengel verraadt dat deze plant tot de familie der "Lipbloemigen" behoort. De Romeinen brachten er reeds hun kazen mee op smaak. Gedroogd en ingevroren bewaart Salie goed zijn aroma!

Er zijn verschillende soorten Salie waaronder:

Salvia officinalis: de meest gebruikte en ook de sterkst geurende Salie.

Salvia officinalis Purpurea: deze heeft een tikkeltje minder smaak en wordt meer gebruikt als gorgelmiddel.

Beide soorten kan men duidelijk onderscheiden op de foto. Andere, minder bekende soorten hebben meer een sierwaarde en worden dan ook minder gebruikt als keukenkruid.

Standplaats
Op zonnige, droge hellingen en tussen krijtrotsen vinden we Salie terug in de natuur rond de Middellandse Zee, waaruit we kunnen afleiden dat we het kruid best een zonnig, liefst beschut plaatsje in onze tuin geven (tijdens strenge winters kan men de planten best beschutten). De grond moet kalkrijk en goed gedraineerd zijn. Kortom, in voedzame, droge grond staat Salie zeker op zijn plaats. Ook in een vaste planten mixed border komt Salie goed tot zijn recht, dit dankzij de groengrijze kleur van de plant met daarbovenop in de zomer nog de mooie paarsblauwe bloemen. Salie is ook gemakkelijk te kweken in potten op het terras.

Opkweek
Zaaien kan men in maart onder glas. Verspenen in potjes en eind mei uitplanten in open lucht. Zaaien is wel de minst gebruikte wijze om nieuwe plantjes te bekomen. Stekken daarentegen is veel geliefder en efficiënter. Dit doet men door kruidachtige kopstekken te nemen in de maand september, onder dubbel glas of plastiekfolie. Na inwortelen van de stekken oppotten en de stekken laten overwinteren op een beschutte plaats buiten. In de late lente kan men de stekken uitplanten, dit op een afstand van 50 cm.

Salie is weinig onderhevig aan ziekten of insecten en daardoor een gemakkelijk te telen plant.

TIP: door de topscheuten regelmatig weg te knippen - voor gebruik in keuken,...- blijft de plant langer fris. Dit voorkomt houtachtige groei wat de levensduur van Salie aanzienlijk verlengt.

Gebruik in de keuken
Men gebruikt Salie in sauzen en bij vette gerechten (varkensvlees, eend, schaap ..). Ook vette vissoorten houden van dit kruid, en denken we even aan "paling in 't groen", daar hoort zeker Salie in!
Kruidenazijn en kruidenolie vragen ook om wat Salie. Een ietsje gewaagder misschien maar daarom niet minder lekker: beignets met Salie. Men vermengt de verse salieblaadjes onder het deeg!
Gefrituurde Salieblaadjes worden geserveerd bij pasta's of als garnituur bij koude schotels; ook bij Parmaham met een fris slaatje.
Salie geeft ook de typische smaak aan het Italiaans gerecht "Saltimbocca".
Ook in smeerkazen en in vulling van varkens- en kalfsvlees gebruikt men Salie.

Een receptideetje:

Varkenshaasje met Salie op een groen bedje

Wat hebben we nodig (voor 2 personen)?
· 2 varkenshaasjes
· 1 kg jonge spinazieblaadjes
· 1 teentje knoflook
· 1 takje verse salie
· 150 gr. roomkaas met kruiden
· zout - peper - cayennepeper
· citroensap

Bereiding:
Laat de spinazie doorkoken (3 min.) in wat water. Roer er een klontje boter door, en kruid met peper, zout en een vleugje cayennepeper, doe er ook het geperste knoflookteentje bij. Hou warm.
Hak de salie nu zéér fijn. Bak de varkenshaasjes naar eigen smaak, kruidt ze met peper en zout, strooi er de gehakte Salie bovenop, eventueel kan men nog verder op smaak brengen met wat citroensap.
Leg de warme spinazie op de schotel, leg er de versneden varkenshaasjes bovenop, daarna kan men boven op het vlees het roomkaasje gelijkmatig verdelen. Versier met een blaadje Salie.

Dit gerechtje smaakt zalig met een aardappel in de schil, met een stevig rood wijntje is dit een aanrader om onze winteravonden wat warmer, knusser en feestelijker te maken.

Geneeskrachtige eigenschappen
Salie wordt vaak gebruikt als mond spoelmiddel omdat het kruid ontsmettend werkt (aften, ontstoken tandvlees), men vindt het ook verwerkt in tandpasta (maakt de tanden witter) . Lauwe saliethee, gebruikt als gorgelmiddel, werkt genezend bij keelpijn en ontstoken amandelen.
Ook als slaapmutsje is deze thee ideaal.
Extract van salie (olie) helpt bij reumatische pijnen en is ook bloedzuiverend.
Helpt ook bij buikkrampen, tegen winderigheid, is spijsverteringbevorderend en galaanmakend.
Is ook een goed hulpmiddel om PMS te voorkomen, helpt ook om de kwaaltjes tijdens de menopauze wat te verlichten.

Opgelet:
Salie niet gebruiken tijdens de zwangerschap!
Salie heeft ook een versterkende werking op ons zenuwstelsel en is daarom ook het perfect antistress middel.
Ook als schoonheidsmiddeltje bewijst Salie zijn diensten:
als haar spoelmiddel, vooral bij donkerharigen om de haren nog donkerder en meer glanzend te maken.
het kan tevens gebruikt worden als lotion om de huid te reinigen (eczeem, puistjes).


Deze kennismaking met Salie, zowel helend maar ook als delicatesse, verduidelijkt toch wel dat ze haar naam van "koningin" waardig kan dragen.





Rozemarijn


Rozemarijn
Rosemarinus officinalis.




Rozemarijn / Rosemarinus officinalis.
Wetenswaardigheden over de plant
"Koning winter" is op bezoek en heeft zijn best gedaan. Sneeuw, ijzel, koude, een witte Kerst. Misschien dromen enkelen van ons toch reeds weg bij het zien van de eerste zomerbrochures. Een van de vakantiestreken bij uitstek "De Provence" komt er uitgebreid aan bod. Met zijn prachtige lavendelvelden, veel zon en heerlijk geurende barbecues, waar we de geuren snuiven van lekkere kruiden, waaronder ook het kruid dat we vandaag in de kijker zetten: ROZEMARIJN. Een typische harssmaak en een heerlijk doordringend parfum zijn kenmerkend voor de plant.
Dit geurig groenblijvende keukenkruid dat tot 2 m hoog kan worden is inheems rond de landen van de Middellandse zee en vooral in de kustzones en betekent vrij vertaald "dauw van de zee". Restanten van rozemarijn vond men al terug bij de Egyptenaren in hun piramiden waar rozemarijn als heilig kruid aangeschreven stond. Ook bij de Grieken en de Romeinen waar het symbolisch "liefde" "vriendschap" en "trouw" vertegenwoordigde werd het plantje bij huwelijks- en geboorterituelen gebruikt. Het werd gebruikt als wierook, dit laatste om kwade geesten te verdrijven. Om hun dierbare afgestorvenen onsterfelijk te maken en hen te vergezellen op hun laatste tocht werd een takje rozemarijn op het lichaam van de afgestorvene gelegd.
Hoewel het plantje dat familie is van de Lipbloemigen en er vrij robuust uitziet is het toch niet zo goed bestand tegen matige tot strenge vorst (houdt stand tot -10°C). De blaadjes lijken op dennennaalden en de plant zorgt voor mooie licht blauwe bloemen, dit in de maanden februari - april, deze worden graag bezocht door bijen die op hun beurt zorgen voor heerlijke, gezonde honing die uitermate heilzaam werkt bij mensen met leverstoornissen.
In de cosmetica vinden we rozemarijn terug als ingrediënt van "eau de cologne" en van het minder bekende "Hongaars water". Tevens helpt het tegen mot in de kleerkast en is het bruikbaar als natuurlijk antioxidant bij het conserveren van fijne vleeswaren. Het is ook een begerenswaardige plant in menig homeopathie middel.

Standplaats
Rozemarijn vraagt gezien zijn geringe weerbaarheid tegen vorst een zonnige, droge, zanderige en beschutte standplaats in de kruidentuin of in vaste plantenborders, dit laatste om de sierwaarde van het kruid. De beste grond is een kalkrijke en goed doorlaatbare grond die met weinig voedsel best tevreden is.

Opkweek
Rozemarijn vermeerderen kan door zaaien maar wordt zeer weinig toegepast. De meest gebruikte vermeerderingswijze is het nemen van stekken. Dit gebeurt in de maand september (we spreken hier dan van zomerstekken) door kruidachtige kopstekken van +10 cm te nemen. We steken de stekken in een mengsel van turf en rijnzand (3/2) en zetten het gedurende de inwortelperiode onder dubbel plastiek of gaatjesplastiek. Na de inworteling worden de stekken in een voedzame, doorlaatbare en humusrijke grond opgepot en pas in de lente wanneer de meeste vorst verdwenen is uitgeplant op een afstand van 50 cm.

Gebruik in de keuken
In de Mediterrane keuken is rozemarijn een hoofdrolspeler. Het wordt er vooral gebruikt om marinades, barbecues, soepen , bruine sausen en stoofschotels het aparte Provençaalse smaakje te geven. Vooral gegrild vlees (lam-, varkensvlees en wild) soepen smeken om rozemarijn. Ratatouille, tomaten- en auberginegerechten, maar ook in minder voor de hand liggende zoete gerechten zoals: jam en gebakjes houden veel van dit kruid.
Vers maar ook gedroogd of ingevroren behoud dit kruid zijn fijn aroma.

RECEPTIDEE
Voor de vegetariërs onder ons is het volgende gerecht een aanrader, maar ook vleeseters zullen het niet versmaden.

Vegetarische goulash
· 2 eetlepels rozemarijnolie
· 2 gesnipperde uien
· 1 eetlepel paprikapoeder
· 275 ml heet water met een theelepel tomatenpuree
· 400 gr tomaten, gepeld in vieren gesneden
· 2 takjes rozemarijn
· 1 dessertlepel bloem
· 225 gr bloemkool
· 225 gr nieuwe aardappelen in stukken
· 225 gr zomerwortelen in partjes
· ½ groene, fijngehakte paprika
· 150 ml room
· peper en zout

Bereiding:
Verhit de rozemarijnolie in een vuurvaste schotel en doe er de fijngehakte uien in. Voeg er drievierden van het paprikapoeder aan toe en laat alles 2 minuten sudderen. Doe er nu vervolgens het water, de tomaten, de takjes rozemarijn en de bloem bij en breng nu het geheel aan de kook en blijf roeren tot men een redelijk gladde massa bekomt. Voeg er alle groenten aan toe en doe een deksel op de schotel en zet die in een voorverwarmde oven van 190°C. Haal de schotel er na een 30 à 40 minuten uit en verwijder de takjes rozemarijn en roer er dan de zure room en de rest van het paprikapoeder door.
Een eerlijke en heerlijke bereiding als welkome variatie na de eerder zware maaltijden van de voorbije feesten, maar zeker niet minder lekker!

Geneeskrachtige eigenschappen
Rozemarijn kan helpen bij griep- en longaandoeningen (kan van pas komen bij de griepepidemie die ons land teistert!). Ook bij bloedarmoede, galblaasontsteking en kramp is Rozemarijn de redder in nood. Thee drinken van Rozemarijn kan helpen bij stress, migraine en depressie. Een uitstekend geneesmiddel bij een te lage bloeddruk, maar opgelet: niet aangewezen bij personen die een hoge bloeddruk hebben. Rozemarijn is het hoofdbestanddeel van het bekende "Hongaars water" dat indertijd (14 de eeuw) door de Koningin van Hongarije gebruikt werd als wondermiddel tegen ouderdomsverschijnselen (het recept werd haar aangereikt door monniken - damesbladen bestonden toen nog niet - en werkte uitermate efficiënt) dat het daarna verder geprofileerd werd als 'de verjongingskuur' bij uitstek.
Uitwendig, te koop als Rozemarijnolie in reformzaken, is het uitstekende middel om spier-, zenuw- en gewrichtspijn op een natuurlijke wijze te behandelen. Ook pijn veroorzaakt door kneuzingen kan erdoor verlicht worden.

Rozemarijn, alom gewaardeerd, het kan en mag niet ontbreken in onze kruidentuin. O ja, zien jullie binnenkort een foto van een jeugdige "nieuwe redacteur" kijk dan misschien even beter, misschien is het de ondergetekende wel, echter na het gebruik van het "Hongaarse water"!






Peterselie


Peterselie
Petroselinum crispum


Peterselie / Petroselinum crispum
Wetenswaardigheden over de plant
Dit tweejarig, winterhard, maar als éénjarig gekweekt keukenkruid is van oorspong terug te vinden in het gebied rondom de Middellandse Zee en verspreidde zich in de tijd over gans Europa. Ten tijde van Karel de Grote was de bevolking verplicht dit kruid te kweken (omwille van het gunstig effect op de gezondheid). Peterselie is één van de meest gebruikte tuinkruiden, dit zowel als smaakversterker, maar nog populairder als schotelversiering of als afwerking van gerechten. Denken we hier ook even aan de gerechten « fines herbes », waarvan peterselie een essentieel bestanddeel is. Peterselie is echter veel meer dan decoratie . Het helpt ons bij de algemene werking van onze lichaamsfuncties. Hier komen we verder zeker op terug. De smaak van peterselie is verfijnd en hartig, echter niet zo overheersend als lavas en selder. In de zaden van peterselie zit een etherische olie die het giftig 'apiol' bevat, deze olie wordt dus niet gebruikt in gerechten. Groot voordeel is dat peterselie het jaar rond vers kan geoogst worden. Het kruid is familie van de schermbloemigen, net zoals dille, koriander, wortel, selder enz. De plant wordt zo'n 20 cm groot.

OPGELET: tijdens het opschieten in bloemstengels verliest peterselie veel van zijn smaak!!!

Soorten:

1. Bladpeterselie (Petroselinum crispum):
platte bladen : pittiger smaak
gekrulde bladen = mospeterselie (garnituur)

2. Wortelpeterselie (Petroselinum c.tuberosum), gebruikt als smaakmaker in de keuken

Standplaats
Geef peterselie geen zonnebad, hij groeit liever in halfschaduw. Een humusrijke en vooral vochthoudende, frisse grond is belangrijk. Plant hem niet in de onmiddellijke omgeving van wortels. Hij verdraagt ook geen vers stalmest (verbranding). Zet hem liefst op een perceel grond waar de vorige teelt geen schermbloemige was (dus niet na de teelt van wortel, selder of dille).

Opkweek
Eerste manier
Zaaien in volle grond kan vanaf begin april tot eind juni. De trage kiemkracht (4 weken) kan men vervroegen door de zaden een nacht in lauw water te leggen voor de uitzaai. Dit laatste gebeurt op 20 cm tussen de lijnen en uitdunnen kan op 10 cm in de rij. Peterselie laat zich niet of nauwelijks verplanten door zijn pinwortel. De grond moet steeds vochtig gehouden worden tot de kieming door middel van geperforeerde plastiek of natte jutedoek. Deze teeltwijze geeft mooie en stevige planten.

Tweede manier
Zaaien in potjes gebeurt vanaf half februari tot half augustus. Vooral bij de zaai tot mei heeft men in de hobbyserre een ideale kiemtemperatuur van 20° nodig. Bij de opkweek tot de uitplant 15°. Men zaait 5-10 zaadjes per potje verdeeld en dekt af met een zaaigrondlaagje of scherp zand van ongeveer een 0,4 cm. Het trucje met het zaad in lauw water lukt hier ook. Uitplanten gebeurt wanneer we 4 à 5 jonge blaadjes zien op de jonge plant. Plantafstand 30 X 20 cm. Oudere planten uitplanten geeft een moeilijke in groei. Indien men geen grond te beschikking heeft, geen nood men kan gerust peterselie kweken in potten of bak mits een regelmatige bijbemesting. Het oogsten gebeurt door het blad te plukken, zo kan men gans het jaar genieten van een zekere oogst.

Peterselie kan belaagd worden door bladluizen of ook wel wilgenluizen genoemd (Cavariella aegopodii) genoemd naar zijn overwinteringplaats op wilgen, deze belaging is typerend voor schermbloemigen, deze kunnen door hun zuigende monddelen een virus overbrengen waardoor de plant geel - paars wordt en verdwijnt. Dit virus (Carrot Mottle virus + Yellow Dwarfvirus) is afkomstig van de tuinwortel en is zéér moeilijk te bestrijden. Het enige middel dat echt werkt is preventie, dit door de plantjes na uitplant of kieming af te dekken met kunst vliesdoek of insectengaas.
Ook de wortelvlieg - waarvan de maden de wortel van de peterselie aantasten - is een grote vijand, eens aangetast treedt een totale verwelking van de plant op waarna ze afsterft. Dus een gouden raad: steeds afdekken houdt de bladluis en wortelvlieg op een stevige afstand en op deze manier is de plant ook nog wat beschut tegen rechtstreeks zonlicht.

Gebruik in de keuken
De bladeren en wortels worden gebruikt. Als smaakmaker pas vóór het opdienen toevoegen aan de gerechten. Niet meekoken want het aroma verdwijnt totaal. Bij meekoken in soepen geeft peterselie deze laatste een bittere smaak (dus vermijden!). Wortelpeterselie mag wel meegekookt worden. Peterselie staat op nummer één bij de versiering van onze koude schotels. Geeft onze aardappelen een feestelijke aanblik (fijngesnipperd er bovenop strooien), ook bij aardappelpuree, worteltjes en erwten, sauzen, vinaigrettes en ook in onze omelet "fines herbes" is peterselie een graag geziene gast. Ook onze soepen, vis, kip en zelfs onze kruidenboter komt hij verfijnen. Gefrituurde peterselie smaakt flets, evenals gekookte of gestoomde. Drogen kan ook maar met veel smaakverlies. Diepvriezen kan zeker, wel niet meer te gebruiken als schotelversiering.

Een kruidig receptideetje:
Gebakken kabeljauwfilet met peterselie

700 gr kabeljauwfilet
50 gr bakboter of olijfolie
2 eetlepels citroensap
2 grote eetlepels gehakte peterselie
1 ui
1 klontje hoeveboter
peper - zout - viskruiden
afwerking: wat citroen, een toefje peterselie

Wrijf de visfilet in met wat zout, peper en de viskruiden. Pel de ui en hak hem fijn. Nu kan men de filets bakken in de hete boter tot ze gaar zijn (bruin korstje). Halverwege de baktijd voegt men de ui toe en laat hem mee bakken. Wanneer de filets gaar zijn leggen we ze op ons bord, sprenkelen er wat citroensap over en bestrooien we ze rijkelijk met de gehakte peterselie, nu nog de gesmolten hoeveboter er overgieten en alles wordt één lekker geheel. De partjes citroen en het toefje peterselie als versiering maken ons gerecht bovendien feestelijk, laat het u smaken. TIP: Nu de krielaardappelen op komst zijn zullen ze wonderwel accorderen met onze vis.

Geneeskrachtige eigenschappen
In peterselie zitten vele vitamines, waaronder vitamine A en C en het bevat ook veel ijzer en kalk. Het kruid is bloedzuiverend, eetlustopwekkend en kalmerend. Helpt bij hoofdpijn en leverkwalen, ook nuttig bij nierstenen. Zelfs bij menstruatiepijn helpt peterselie. Het kruid heeft ook een heilzame werking bij vermoeide ogen (kompres). Bij insectenbeten kan men ook gekneusde bladeren inwrijven op de pijnlijke plekken (verzacht). Bent u wat verdrietig of somber, dan is peterselieolie een natuurlijke antidepressiva (5 à 6 druppels), deze peterselieolie laat men verdampen in de aromalamp, deze kan men bekomen in gespecialiseerde zaken, die de olie verwerken en verkopen. Kauwen op een peterselieblad helpt de knoflookgeur verdwijnen en geeft een frisse adem.


Volgende tip werd ons bezorgd door Els Eeckhout:
Vorige week ben ik 'in contact' geweest met peterselie (langdurig welliswaar, tijdens het oogsten ) en heb ik 2e graads brandwonden opgelopen aan beide handen.
Ik wil dit gewoon even vermelden, peterselie kan bij bepaalde mensen heftige allergische reacties veroorzaken. Afhankelijk hoe gevoelig je eraan bent uiteraard. 

O, ja, was ik helemaal vergeten: peterselie schijnt een positieve invloed te hebben op het liefdesleven!

Gekruide groetjes.




Lievevrouwbedstro


Lievevrouwbedstro 
(Asperula odorata)

Meimaand en Lievevrouwebedstro: een onafscheidelijk duo !

Ook zin om met een origineel aperitiefje uit de hoek te komen? Met Lievevrouwebedstro dat nu weelderig staat te bloeien zal het zeker lukken. De befaamde Maitrank heeft haar bestaan nl. aan Lievevrouwebedstro te danken. Terug in de tijd bij de Germaanse volkeren vinden we het drankje al terug, gemaakt in de maand mei werd het in overvloed gedronken. Zo dachten de Germanen hun lichaam opnieuw kracht te geven, dit een héél jaar lang.


Het Lievevrouwebedstro genoot ook faam als middel tegen boze geesten, zelfs tot in de wiegjes van baby's werd het plantje gelegd om ze zo te behoeden voor tovenarij. In legendes werd zelfs gezegd dat het Lievevrouwebedstro als stro in de kribbe van het kindje Jezus lag.
De blaadjes en bloempjes worden ook gedroogd in kruidenkussentjes gebruikt omwille van de specifieke geur. Ze verdrijven insecten en geven ons linnengoed een aangename geur, deze is wel minder uitgesproken als bij lavendel.
Ook als weervoorspeller was dit kruid populair nl. wanneer er regen op komst was ging het veel sterker geuren, vooral in oma's linnenkast was dit perfect waarneembaar.

De plant
Lievevrouwebedstro is een winterharde (meerjarige-grondbedekkende) vaste plant behorende tot de familie van de "Sterbladigen" (Rubiaceae) met witte, stervormige bloemen en smalle groene bladeren in kransen van 6 of 8, wordt ongeveer 15 tot 20 cm groot. Zéér aromatisch, geurt het enkel na afsnijden en drogen. Bloeit in de vroege zomer, van maart tot juni. Zorg voor een schaduwrijke plaats (kruipend bosplantje), het is tevens een goede bodembedekker in de borders.

Opkweek
Het plantje wordt op een schaduwrijk plaatsje gezaaid in de late zomer, echter wel uitdunnen. Het langzaam kiemende plantje zal snel weelderig groeien dankzij de wortelscheuten die men ook kan scheuren en daarna uitplanten.

MAITRANK
Wat hebben we nodig?
Een fles witte wijn (Moezel, Elzas)
Suiker
Citroen
Eventueel een glas cognac

Hoe bereiden we ons drankje?
De in bloei staande plant wordt afgesneden en gedroogd Een handvol van deze gedroogde plant wordt met de fles witte wijn overgoten, suiker toevoegen naar smaak. Dit mengsel één nacht laten rusten in een kelder of op een andere koele plaats. Daarna zeven en citroen toevoegen.
Wil men het aperitief wat pittiger dan kan men een geutje cognac toevoegen.

Opgelet: ijskoud opdienen.

Geneeskrachtige eigenschappen
In de kruidengeneeskunde was en is dit kruid zéér populair, bij bloedsomloopstoornissen en tegen trombose. Thee van Lievevrouwebedstro helpt bij maagpijn, tegen slapeloosheid en stress, dit door het kalmerende effect is het zelfs een uitstekend slaapmiddel. Verder is het bloedzuiverend en galafdrijvend, het kan zelfs helpen tegen voorjaarsmoeheid.
Lukt het niet om te stoppen met roken, probeer dan kruidentabak met als hoofdbestanddeel, Lievevrouwebedstro, een prima hulpmiddel.

Nog een kleine tip voor een originele uitstap
In Aarlen vinden eind mei - begin juni de Maitrankfeesten plaats. Een mooie stoet met folkloristische dansen, samen met een inwijdingsplechtigheid bij het Broederschap van de Maitrank zorgen ervoor dat het aangenaam vertoeven is in deze stad. Uw smaakpapillen worden er uitstekend verwend met de befaamde Maitrank.






Bieslook


Bieslook
Allium schoenoprasum

Wetenswaardigheden over de plant
Het is zomer, tijd dus voor vakantie, zon, zee, een fris ijsje, een terrasje, een gekoeld drankje, luchtige kledij en zeker niet te versmaden hierbij de heerlijke salades en rauwkostspecialiteiten waarin ons keukenkruid dat we nu bespreken een belangrijke rol kan spelen. Willen we even nader kennismaken? Bieslook is reeds eeuwenlang een populair en steeds terugkerend kruid, dit zowel in de keuken maar ook als vaste plant in onze borders. Dit keukenkruid was reeds bekend 3 eeuwen vóór Christus en dit meerbepaald in de Oosterse samenleving. 


De Chinezen kenden bieslook toen reeds als keukenkruid maar ze gebruikten het ook als een tegengif bij diverse soorten van vergiftiging! Later verspreidde dit kruid zich over grote delen van Azië en dan verder naar Europa. In de Egyptische cultuur vonden we sporen van het gebruik van bieslook terug, in onze streken werd het echter via de Romeinen ingevoerd. In de 16 de eeuw konden we reeds kennismaken met bieslook in onze keuken. "Dodoens" ° 1644, een vermaarde kruidendeskundige zei van dit keukenkruid: "BIESLOOK IS VAN NATURE DE PAREYE SEER GHELIJCK", waarmee hij verwees naar de verwantschap met prei en ajuin. Deze polvormende, winterharde vaste plant met mooie lichtpaarse, bolvormige bloemen kan tot 30 cm hoog groeien en behoort tot de familie van de lelieachtigen. De bladeren hebben pijpvormige, holle stengels, in de volksmond noemt men bieslook ook pijpgras of uiengras. De bladeren, maar ook de bloemen zijn overheerlijk in gerechten.
Nog gauw even vermelden dat er ook een andere variant van bieslook bestaat: het Chinese bieslook (Allium tuberosum), dit laatste heeft een grasachtig plat blad met mooie witte bloemen en heeft een milde knoflooksmaak waardoor het kan dienen als vervanger van de eerder scherpe knoflook. Het Chinese bieslook kan meegekookt worden in gerechten, wat met bieslook niet kan of mag (smaakverlies!).
De bloemen van het gewone bieslook zijn zeer mooi in bloemstukken doch de lookachtige geur die ze afgeven moet je er wel bijnemen. Ook kan men de bloemen goed laten drogen en zo verwerken in droogboeketten.

Standplaats
Bieslook verkiest een kalkrijke, goed bemeste (organische meststoffen), vochtige grond, dit zowel op een schaduwrijke maar tevens op een zonnige plaats.
Bieslook is de plant bij uitstek voor de kleine tuintjes, maar ook in potten op de vensterbank buiten of op ons terras is dit een ideaal zeer dankbaar en snel bij de hand keukenkruid.

Opkweek
Vermeerderen van bieslook kan ofwel door zaaien of scheuren. Dit laatste is wel het meest in trek en men heeft vlug grote planten. Zaaien kan in maart-april in potjes onder glas. Gebruik goede potgrond en dek de zaadjes af met een dun laagje rivierzand. Het jonge bieslook wordt uitgeplant in mei-juni, men kan reeds oogsten in het vroege najaar.

OPGELET: hou bieslook voldoende vochtig tijdens de opkweek. Scheuren van bieslook kan men best in het voorjaar, hiervoor gebruiken we goed gevormde plantjes die we uit elkaar trekken of scheuren. Uitplanten kan op 20 cm ofwel in potten.

Bieslook kan geplaagd worden door roestziekte(schimmelziekte), dit kan voorkomen worden door de plantjes op een zonnige en luchtige plaats te zetten (snel opdrogen van het gewas). Indien de plant aangetast is kan ze best afgesneden worden tot tegen de grond, de nieuwe jonge scheutjes die daarna verschijnen zijn dan meestal vrij van deze schimmelziekte, dit door hun jeugdige kracht.

Gebruik in de keuken
Bieslook smaakt in nagenoeg elk gerecht, maar mag nooit meegekookt worden (smaakverlies). De pijpvormige blaadjes kunnen fijngesnipperd toegevoegd worden aan salades, soepen, dipsausjes, eiergerechten, ragout en ook in de befaamde kruidenboter op basis van look of bieslook, dit laatste zowel als smaakmaker maar ook als kleurgever, het oog wil immers ook wat. De bloemen kan men gebruiken als garnering maar men kan ze ook fijn snipperen in salades. Bieslook kan men invriezen, dit evenwel fijngesneden, gedroogd verliest het snel zijn aroma.

EEN VLUG KLAAR RECEPTJE?
Bieslookboter
Benodigdheden :
ongeveer 200 g melkerijboter
8 soeplepels fijngesneden bieslook
2 soeplepels citroensap
smaakmaker: zout, peper

Bereiding
Meng de boter (op kamertemperatuur) en het bieslook goed onder elkaar. Voeg het citroensap toe en breng op smaak met zout en peper. Laat de boter in de koelkast hard worden. Ze kan meerdere dagen bewaard worden. Bieslookboter is zeer lekker bij gebakken krielaardappelen, rood vlees, vis, gekookte groenten en bij gerechten op basis van eieren (omeletten). Zomertijd is barbequetijd: bij onze gepofte aardappeltjes een nootje bieslookboter en de hemel is nabij!

Geneeskrachtige eigenschappen
Bieslook werkt zacht laxerend, bevordert de eetlust en is vochtafdrijvend.. Het is bloedsuikerverlagend en hoestdempend. Bieslook is een rijke leverancier van vitamine C en bevat ook vitamine A en B. Misschien terloops nog even vermelden dat bieslook een uitstekend middel is tegen het meestal niet zo fraaie gevoel na een avondje teveel eten, drinken, feesten .... dus kortom de noodoplossing na een uit de hand gelopen drankfestijn (weg met de kater!!!). Gebruik dit keukenkruid met mate want een overdosis werkt slapeloosheid en rusteloosheid in de hand.






Basilicum, Ocimum basilicum


Basilicum, Ocimum basilicum 


Wetenswaardigheden over de plant.
De wortels van Basilicum zijn terug te vinden in Azië en dit kruid is via de ontdekkingsreizigers en soldaten bij ons terechtgekomen, dit het eerst rondom de gebieden aan de Middellandse-Zee. Reeds meer dan duizend jaar is dit kruid erg populair bij de Grieken en Italianen.
Dit kruid is éénjarig en behoort tot de familie van de lipbloemigen. Het verspreidt een typische geur die ons doet denken aan kruidnagel. Het wordt ongeveer 15 tot 30 cm groot en heeft heldergroene ovale bladeren. Het is gans het jaar door verkrijgbaar in grootwarenhuizen, groentewinkels, tuincentra. Het plantje geeft witte bloemen die op een aarvormige bloeiwijze staan, de bloemen bloeien in de zomer.



Andere soorten:
*Ocimum minimum: is de klein bloemige variant met zoete geur die in de Grieks-orthodoxe kerk in het wijwater wordt gedaan, men gebruikt het hier ook als keukenkruid.
*Ocimum basilicum forma purpurea: is een roodbladig type dat sterker smaakt dan het gewone Basilucum van bij ons.
*Ocimum basilicum forma citratum: geeft een soort citroensmaak, dit is vooral in de Oosterse keuken geliefd.
*Ocimum tenuiflorum: wordt in India de Heilige basilicum genoemd, te danken aan de belangrijke rol die het kruid heeft in het Hindoeïsme.

Standplaats.
Basilicum komt het best tot zijn recht op zonnige plaatsen en groeit in vochthoudende, humusrijke goed doorlaatbare grond. Ook in potten of bakken op het terras is dit plantje thuis mits goede verzorging!

Opkweek.
Vanaf april-mei kan men dit plantje zaaien in huis of in de hobbyserre. Wanneer het 2 à 4 echte blaadjes heeft kan men het oppotten en later uitplanten -eind mei-(wanneer de kans op vorst geweken is) op een afstand van 30 cm. Men kan het ook ter plaatse zaaien in volle grond (15 tot einde mei) om ze nadien uit te dunnen of te verplanten. Op een organisch bemestte grond krijgt men zeker de nodige blaadjes. Het plantje sterft af bij het intreden van de eerste nachtvorst. Ook slakken houden veel van Basilicum. Scherp zand of asse rond het plantje strooien maakt het deze diertjes moeilijk, zo blijft ons kruid slakkenvrij.
De bloemknoppen uitnijpen bevordert de groei en de opbrengst.

Gebruik in de keuken.
In tomatengerechten is Basilicum een lekkernij, denken wij hier vooral aan tomatensaus, spaghetti, pizza en ook fijngesnipperd in onze tomatensla. In soepen geeft dit keukenkruid net dat ietsje meer smaak o.a. in venkelroomsoep , waar men na het pureren van de gekookte knolvenkel fijngesnipperde blaadjes Basilicum en een scheutje droge sherry toevoegt is dit kruid subliem -ook een weinig fijngesnipperde venkelblaadjes geven de soep kleur en smaak, deze soep smaakt vooral heerlijk in de zomer, zelfs koud opgediend (een scheutje room is toe te voegen naar smaak).
Kaas met toevoeging van Basilicum (feta, platte kaas, verse kaas) is overheerlijk. Verder is het gebruik van het "Koningskruid" (zoals de Grieken Basilicum noemen) in koekjes, kroketten, meelspijzen, in kruidenazijn een aan te raden smaakmaker.

ZEER BELANGRIJK: het kruid mag niet meekoken en wordt best vers verwerkt. Gedroogd verliest het veel aroma.

Geneeskrachtige eigenschappen.
Zoals de meeste keukenkruiden heeft ook Basilicum geneeskrachtige eigenschappen. Het werkt opwekkend, krampwerend, hoestdempend. Is heilzaam voor onze spijsvertering en is ontstekingsremmend, zowel is verse vorm als gebruikt in thee.






Echinacea:


Moedertinctuur van Echinacea: 

Een alom gekende en gebruikte tinctuur is een aftreksel van Echinacea purpurea (in het Nederlands "rode zonnehoed"), een mooie vaste plant. In plantenborders is de purperrode bloem een echte blikvanger, deze prachtige bloem kan ook verwerkt worden in bloemstukken. Heb je nog een rustpunt nodig in een vaas snijbloemen: de uitkomst ligt voor de hand: Echinacea purpurea. 


De indianen uit Noord-Amerika ontdekten de geneeskrachtige waarde van de plant, menige jaren voor de komst van de kolonisten. Ze gebruikten de plant als geneesmiddel tegen allerlei infecties en voor het ontsmetten van wonden.

Een grote promotiecampagne kwam op gang toen de Zwitserse homeopaat Dr. Vogel deze plant naar Europa bracht en ze gebruikte in vele homeopathische middelen. 

Talrijke onderzoeken op het einde van de 20°eeuw brachten aan het licht dat actieve stoffen in de plant bepaalde ziekteverwekkers bestrijden, vooral de weerstand en immuniteit t.o.v. bepaalde ontstekingen springt hier naar voren. 

Ingrediënten: 

alcohol van 45° (gin, jenever) of zuivere alcohol verdund met water.

alle plantendelen van de rode zonnehoed (bloem, blad, stengel, wortel)


Bereidingswijze:
Zoek rond half juli ( de beste periode) gezonde en frisse planten uit. Neem al de 

delen van de plant en spoel ze onder zuiver water schoon, vooral de wortels worden goed uitgespoeld zodat ze vrij zijn van aarde.

Snij alle plantendelen in stukjes van 1,5 cm en doe ze in goed gereinigde bokalen (vb lege bokalen van fruitsap). Giet er de alcohol op tot de plantendelen blijvend onder de alcohol zitten (indien nodig aanvullen).

De bokaal goed sluiten en 4 weken laten trekken, liefst in de zon.



Na deze 4 weken de vloeistof filteren door middel van neteldoek of koffiefilter. (de Echinacea-moes kan nog wat uitgeduwd of uitgewrongen worden).

De gefilterde moedertinctuur bewaren in bruine flessen, ergens op een koel en donker plekje. Men kan deze tinctuur gemakkelijk 2 jaar bewaren.

Waarom gebruiken? 
De moedertinctuur van de plant verhoogt de weerstand en werkt genezend, denken we hierbij vooral aan infecties en ontstekingen. Een flinke verkoudheid, keelpijn, bronchitis, sinusitis, griep,... al deze 'winter'kwalen kunnen we verlichten en beter bestrijden met een regelmatige inname van de tinctuur. Bij een algemeen gevoel van zwakte, wanneer we met andere woorden vatbaarder zijn voor ziekte is het nuttig de tinctuur voorbehoedend te gebruiken, echter zonder te overdrijven, de tinctuur het ganse jaar door nemen heeft zeker geen zin en is ook niet aan te raden! 

Gebruik: 
Naar behoefte of bij ziekte een 20 - 30 tal druppels tinctuur met zuiver water innemen en dit 3 maal daags. Deze tinctuur wordt ook goed verdragen door kinderen. Enkele druppels vermengd met vaseline kan men gebruiken als zalf bij ontsteking of slecht genezende wonden. 

Beter voorkomen dan genezen is meer dan ooit van toepassing wanneer we Echinacea gebruiken, dit wondermiddel helpt echt !!!!





tijmsiroop.


tijmsiroop : 

Tijm is een overheerlijk keukenkruid maar heeft ook helende kwaliteiten. Onze Griekse en Romeinse voorvaderen maakten al gretig gebruik van dit kruid en de Egyptenaren gebruikten tijm als hoofdingrediënt bij het balsemen. De ontsmettende en antibacteriële werking werd toen al gewaardeerd en is tot vandaag nog een niet te onderschatten hulpbron in de strijd tegen meerdere kwalen .Wil U meer weten over tijm in de keuken : bekijk dan even het kruidenartikel "tijm"in onze rubriek "keukenkruiden".

Ingrediënten :

100 g verse tijm 

200 g rietsuiker of kandijsuiker 

6 dl water 




tijm


Bereidingswijze :
Spoel de vers geplukte tijm met veel water. Laat de tijm vervolgens tien minuten koken in het water (ongeveer 6 dl) . Zeef het ingekookte tijmsap en giet over in een andere kookpot, doe er de suiker bij, laat opnieuw gedurende een kwartier inkoken tot er een siroopachtige emulsie overblijft. Giet de siroop in steriele flessen (voorverwarmd : om het barsten van de flessen te voorkomen). Sluit de flessen na het afkoelen en bewaar ze op een koele, donkere plaats (kelder - koelkast).

Deze siroop kan het ganse jaar bereid worden maar in september is tijm wel het meest aromatisch !

Hoe en waarvoor gebruiken ?

Tijmsiroop is overheerlijk om drinken en helpt uitstekend bij winterse kwaaltjes zoals ontsteking van de luchtwegen. Tijm bevat « thymol » , een prima ontsmettingsmiddel met antibacteriële eigenschappen . 

Tijmsiroop versterkt de longen en is daarom aangewezen bij bronchitis door zijn bronchiënverwijdende eigenschappen. Ook bij hoestbuien, verkoudheden, griep en keelpijn kan deze siroop verlichting brengen. 

In de Middeleeuwen werd het gebruikt als « het » medicijn tegen kinkhoest bij kinderen en bij droge hoest. 

Ook ons afweersysteem reageert prima op tijmpreparaten die de verhoogde aanmaak van witte bloedlichaampjes bevorderen. 

Gebruik :
4 maal daags na de maaltijd een eetlepel tijmsiroop -dit bij de eerste symptomen van ziekte- kan helen en verlichten, ook kinderen mogen deze siroop gebruiken.

Hopelijk wordt de winter niet te streng en worden we gespaard van een ellendige, lange griepepidemie, maar zeg nu zelf, af en toe een landerig en loom gevoel dat ons toelaat een dagje te « luieren » is in de winter toch even op zijn plaats en met een lepel zelfgemaakte tijmsiroop in de buurt krijgen onze medebewoners misschien voldoende medelijden waarbij we ons even ongegeneerd kunnen laten verwennen !





mierikswortelsiroop


Mierikswortelsiroop : 

Hoewel de mierikswortel populair is in de moderne keuken werd hij oorspronkelijk gebruikt als medicinale plant. Het is vooral het sap van de wortel die in de siroop gebruikt wordt .

Ingrediënten : 

mierikswortel 

kandij - of rietsuiker 





Bereidingswijze : 
Was de vers geoogste mierikswortel grondig schoon en rasp hem zeer fijn. Doe er suiker bij naar eigen smaak en meng alles goed door elkaar. Doe dit mengsel in een kommetje en laat gedurende een nacht in de koelkast trekken. De suiker zal nu oplossen in het mierikswortelsap en zo krijgen we mierikswortelsiroop. 
Pers de volgende dag het gezoete sap uit - met behulp van een zeef of neteldoek- en doe de siroop in een flesje (bewaren in de koelkast). 
Aangezien mierikswortel bij opwarming zijn geneeskrachtige werking verliest (de vluchtige olie verdampt) is enkel koude bereiding mogelijk, daardoor is een lange houdbaarheid van de siroop niet mogelijk (max. 5 dagen) en is men verplicht de siroop telkens opnieuw vers te bereiden bij langdurig gebruik. 

Hoe en waarvoor te gebruiken ?
Mierikswortelsap is koortswerend en heeft een antibiotische werking. Daarom is het een prima hulpje bij bronchitis en hoest.
Door zijn antibacteriële werking is het ook een goede remedie bij ontstoken amandelen - en/of keelontsteking. Bij deze aandoeningen 3 maal daags een soeplepel gebruiken. 
Veelvuldig gebruik is wel af te raden gedurende de zwangerschap.







Dille 
Anethum graveolens.

Wilfried zijn kruidenhoekje: 



Overzicht van 
alle kruiden


Dille, Anethum graveolens.

Wetenswaardigheden over de plant
Oorspronkelijk is dille afkomstig van het Midden-Oosten en Zuid-Europa. Als we terug gaan in de tijd was dit keukenkruid vooral gekend voor haar geneeskrachtige werking dit zowel bij de Egyptenaren, Joden, Grieken als bij de Romeinen. Men maakte gebruik van zowel de bladeren als van de zaden. Dille is vermoedelijk door monniken in de rest van Europa verspreid. Tijdens de middeleeuwen was Dille een kruid dat men gebruikte in de strijd tegen de heksen!
In de Scandinavische landen staat dille op nummer één samen met peterselie in de kruidenhitparade en is één van de grootste smaakmakers in hun gerechten, vooral bij visgerechten (Scandinaviër zijn viseters). De naam dille komt van het oud-Saksisch woord «Dilarm» wat vrij vertaald «in slaap wiegen» betekent. Dille behoort tot de familie van de schermbloemige waartoe ook wortels, selder en peterselie toe behoren. Het plantje heeft een holle, glimmende stengel waarop de bladeren, geveerd, breekbaar en draadachtig zijn; de groengele schermvormige bloemen zijn zeer geliefd bij fleuristen en schitteren in vele bloemstukken, ze ruiken ook goed, wel apart, dus kleur en geur verzekerd in onze huiskamer! De zaadjes verschijnen in de loop van de zomer op de plant die gebruikt worden in gerechten als in thee. Men vindt dit plantje ook in de vrije natuur terug waar het zich gemakkelijk laat verwilderen.


Standplaats
Het tot 90 cm hoge kruidenplantje verkiest een zonnige plaats en groeit het best in vochtige, goed doorlaatbare en humusrijke grond. Ook in potten of bakken kan met dit plantje kweken mits voldoende water en voedsel.

Opkweek
Men zaait dit keukenkruid best ter plaatse, dit laatste omdat dille zich moeilijk laat verplanten, oorzakelijk door zijn pinachtig wortelgestel. Ideale periode hiervoor is april-mei, dit op een afstand van 30 cm, na twee weken gaan de zaden kiemen. Uitdunnen op 20 cm geeft kloeke en stevige planten. Men kan ze echter ook in potjes zaaien en uitplanten na 15 mei. Dille is gans het jaar door verkrijgbaar, in pot of vers voorverpakt in grootwarenhuizen en groentewinkels en in de zomermaanden ook in tuincentra. Dille is weinig gevoelig voor insecten.

Gebruik in de keuken
Vers versnippert past het perfect in salades, sausen en soepen. Maar vooral is het de smaakmaker bij uitstek voor onze visgerechten. Kip, kalfvlees, maar ook kaas harmoniëren met dille. Het best kan men het blad oogsten vóór de bloei (aroma is dan het sterkst), dit voor vers te gebruiken maar ook om het te drogen. Drogen van dille gebeurt het best in een oven van 40 à 50°C of in een magnetronoven. De zaden moeten geoogst worden voor ze helemaal rijp zijn dit omdat ze snel uitvallen (ze worden gebruikt in donkere soepen zoals in ossestaartsoep, schildpadsoep). Zaden worden gebruikt in marinades en thee en er wordt ook op gekauwd als middel tegen slechte adem.

Tip: Indien dille gebruikt wordt om gerechten te versieren moet er op gelet worden dat het kruid niet gewassen wordt, dit om te vermijden dat het fijn bladig kruid aan elkaar kleeft.

Even een tussendoorgerechtje:
Gemarineerde en rauwe zalm met dille en appelvinaigrette.
Benodigdheden: 100 gr. verse zalm, 100 gr. gerookte zalm, vinaigrette van ¼ ui, ¼ appel, 1 dl. appelsap, geutje olie, 1 koffielepel azijn, peper, zout, mespunt kerriepoeder, blaadjes sla, bussel dille.
· Snij de verse en gerookte zalm in fijne reepjes
· Maak een vinaigrette met fijngesneden dille en meng de 2 soorten zalm eronder
· Laat een half uurtje marineren
· Garneer een blaadje sla op de bordjes
· Doe het zalmmengsel in kleine vormpjes en stort ze uit op de sla
· Werk af met dille (garnituur)

Geneeskrachtige eigenschappen
Dille helpt bij overtollige darmgassen is hoestwerend en is rijk aan vitamine C, het helpt ook bij spijsverterings problemen. De zaden als thee gebruikt bevorderen een goede nachtrust, zijn dus anders gezegd slaapverwekkend. Ook bij borstvoeding is dit kruid goud waard (bevorderd de melkafscheiding).